poniedziałek, 30 stycznia 2012

Protest OFSW - konsultacje społeczne w sprawie ACTA

Do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Pana Bogdana Zdrojewskiego


Szanowny Panie Ministrze,

My, artyści oraz pozostali członkowie Obywatelskiego Forum Sztuki Współczesnej, stanowczo sprzeciwiamy się sposobowi przeprowadzenia konsultacji społecznych dotyczących porozumienia ACTA.

W dniu 26 stycznia br., mimo licznych głosów sprzeciwu i aktywnych protestów ze strony społeczeństwa i organizacji pozarządowych, rząd zdecydował się na podpisanie porozumienia ACTA. Jednocześnie Pan Minister poinformował w specjalnym oświadczeniu, że procedury zawierania umowy ACTA, w tym obowiązek konsultacji społecznych, zostały wypełnione. Na stronie mkidn.gov.pl ministerstwo informuje, że „niezwłocznie po ujawnieniu ACTA MKiDN 11 maja 2010 skierowało treść umowy do konsultacji społecznych. Uzgodnienia skierowano do 27 podmiotów, w tym organizacji zbiorowego zarządzania, spółek telewizyjnych jak również izb gospodarczych zrzeszających przedsiębiorców działających na rynku usług elektronicznych, tj. Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji oraz Polskiej Izby Komunikacji Elektronicznej”. Na liście organizacji zaproszonych do udziału w tych tzw. konsultacjach społecznych znajduje się też Związek Polskich Artystów Plastyków.

Jako Obywatelskie Forum Sztuk Wizualnych, reprezentujące artystów wizualnych oraz przedstawicieli środowiska sztuk wizualnych, realnie tworzących obraz polskiej sztuki współczesnej, stanowczo protestujemy przeciwko manipulacji opinią publiczną – opisana forma konsultacji nie spełnia standardów tzw. konsultacji społecznych, takich jak: wcześniejsze upublicznienie dokumentów, poważna debata z nieograniczoną liczbą podmiotów zainteresowanych tematem, uwzględnienie zebranych i przeanalizowanych opinii w procesie przygotowania umowy do podpisu.

Jednocześnie chcemy podkreślić, że skupieni w Obywatelskim Forum Sztuki Współczesnej artyści nie są reprezentowani przez zaproszony do konsultacji Związek Polskich Artystów Plastyków. Związek od lat wielu ma niewiele wspólnego z rzeczywistym środowiskiem sztuk wizualnych i działa na jego marginesie.

Jesteśmy przeciwni podpisaniu przez rząd Polski międzynarodowej umowy dot. własności intelektualnej, w tym szczególnie ważnego dla środowiska internetowego prawa autorskiego, bez poważnej dyskusji na ten temat i uwzględnienia opinii twórców kultury, szczególnie w sytuacji zgłoszenia wątpliwości przez autorytety w dziedzinie zarządzania prawami własności intelektualnej. Swoje poważne zastrzeżenia zgłosili również europejski i polski inspektor ochrony danych osobowych. W naszym przekonaniu ignorowanie opinii publicznej, w tym głosu twórców wizualnych należących do Obywatelskiego Forum Sztuki Współczesnej, jest szkodliwe zarówno dla twórców, jak i dla użytkowników internetu.

Jako obywatele RP oraz twórcy kultury stanowczo domagamy się uwzględniania naszych opinii przy ustanawianiu praw dotyczących artystów.


Obywatelskie Forum Sztuki Współczesnej

Spotkanie grupy Instytucje

13 stycznia 2012 roku w Muzeum Sztuki w Łodzi odbyło się zebranie Grupy OFSW Instytucje, w którym uczestniczyli także członkowie Sekretariatu Forum. Tematem spotkania była sytuacja artystów i postulaty zgłaszane przez Grupę Artyści. W spotkaniu uczestniczyli: Fabio Cavallucci, Sebastian Cichocki, Katarzyna Górna, Jarosław Suchan, Łukasz Gorczyca, Joanna Mytkowska, Karol Sienkiewicz Joanna Szwajcowska, Hanna Wróblewska, Monika Zielińska,.

Przedyskutowano kwestie podnoszone i omawiane ostatnio na spotkaniach grupy Artyści, w szczególności:
• sprzeciw wobec zmian podatkowych prowadzących do likwidacji 50-procentowych kosztów uzyskania przychodu w przypadku umów o dzieło (cel krótkoterminowy);
• zmiany w systemie prawnym prowadzące do uwzględnienia specyfiki zawodu artysty wizualnego (cel długoterminowy); Proponowane zmiany w prawie podatkowym wywołały szeroką dyskusję na temat kondycji życiowej artysty. Już pobieżna analiza sytuacji rysuje artystów jako grupę zawodową, która działa na marginesach systemu prawnego. W prawie brakuje rozwiązań, które uwzględniałyby specyfikę zawodu artysty;
• fakt istnienia Związku Polskich Artystów Plastyków, niereprezentowania przez Związek większości artystów decydujących o obrazie sztuki współczesnej i niepodejmowania działań mających na celu poprawę pozycji artysty.

Po raz kolejny stanęliśmy wobec problemu nieznajomości prawa: powszechna jest w środowisku sztuk wizualnych nieznajomość prawa i zawiłości systemu, w którym funkcjonują artyści. Okazuje się, że ani artyści, ani przedstawiciele innych powiązanych zawodów, jak kuratorzy, galerzyści, krytycy, dyrektorzy instytucji (zazwyczaj pracujący na etat), nie orientują się w sytuacji prawnej. By móc poczynić dalsze kroki, potrzebujemy rzetelnej analizy aktualnej sytuacji. Grupa Instytucje zaoferowała pomoc w przeprowadzeniu takich ekspertyz, które posłużą nam za punkt wyjścia:

1. Przebadania systemu prawnego w Polsce pod kątem sytuacji artysty, w szczególności systemu podatkowego, systemu ubezpieczeń społecznych i systemu ubezpieczeń zdrowotnych; Zależy nam w szczególności na odpowiedź na pytania: Które z obecnych możliwości rozliczeń podatkowych, ubezpieczeń zdrowotnych i emerytalnych są dla artystów najkorzystniejsze? Jak artyści mogą płacić podatki? Jak mogą się ubezpieczać? Czy w obecnym systemie są uprzywilejowani, czy przeciwnie – są obywatelami gorszej kategorii? Czy system prawny uwzględnia specyfikę zawodu artysty wizualnego?
2. Analiza porównawcza sytuacji artystów w Polsce i rozwiązań wykorzystywanych w innych, wybranych krajach (np. Niemcy, Francja, Wielka Brytania);
3. Związek Polskich Artystów Plastyków – jak działa, kogo reprezentuje, o czyje dba interesy.

Chcemy, aby ekspertyzy pozwoliły wypracować rozwiązania na przyszłość, zaproponować takie zmiany prawne, które poprawią pozycję socjalną artystów.

Po ostatnich spotkaniach grup Artyści oraz Instytucje, Sekretariat podjął decyzję o uczynieniu problemów, przed którymi stoją artyści, priorytetowym zadaniem Obywatelskiego Forum Sztuki Współczesnej. Tym samym Forum staje się platformą służącą rozwiązywaniu problemów artystów i reprezentującą ich interesy. Wydaliśmy też oświadczenie – stanowisko Forum w sprawie proponowanych przez rząd zmian podatkowych.

czwartek, 19 stycznia 2012

Oświadczenie Obywatelskiego Forum Sztuki Współczesnej

Środowisko artystów i przedstawicieli wolnych zawodów pracujących w kulturze z niepokojem obserwuje propozycje zmian prawa podatkowego, które zawarte zostały w rządowym expose, wygłoszonym przez premiera RP Donalda Tuska. Zmiany te w pierwszej kolejności uderzą w artystów. Artysta z zasady nie jest przedsiębiorcą. Nie pracuje na etacie (po za szkolnictwem artystycznym). Zdecydowana większość artystów podpisuje umowy o dzieło.

Zakładany w dotychczas obowiązującym prawie 50-procentowy koszt uzyskania przychodu nie jest przywilejem ani ulgą – artysta ponosi rzeczywiste koszty związane z wytwarzaniem dzieła sztuki. Rozwiązanie to nie jest idealne, ale w obecnym systemie nie ma żadnych innych możliwości rozliczeń, uwzględniających specyfikę zawodu artysty.

W ostatnich latach, a w szczególności w ostatnim półroczu – podczas prezydencji Polski w Unii Europejskiej, obserwowaliśmy, jak chętnie rząd wykorzystuje dokonania polskich artystów dla budowania wizerunku nowoczesnego państwa. Jest też druga strona medalu – całkowicie pominięcie artystów w obowiązującym systemie prawnym. Zanim rząd zdecyduje się na czynienie oszczędności kosztem twórców, powinien zaproponować inne rozwiązania, w których artyści nie byliby dyskryminowani.

Sprzeciwiamy się oszczędzaniu kosztem twórców!


Obywatelskie Forum Sztuki Współczesnej

Forum Artystów

13 stycznia 2012 roku w Muzeum Sztuki w Łodzi odbyło się zebranie Grupy OFSW Instytucje, w którym uczestniczyli także członkowie Sekretariatu Forum. Tematem spotkania była sytuacja artystów i postulaty zgłaszane przez Grupę Artyści. W spotkaniu uczestniczyli: Joanna Mytkowska, Sebastian Cichocki, Jarosław Suchan, Łukasz Gorczyca, Hanna Wróblewska, Joanna Szwajcowska, Fabio Cavallucci, Monika Zielińska, Katarzyna Górna, Karol Sienkiewicz.

Przedyskutowaliśmy kwestie podnoszone ostatnio na spotkaniach grupy Artyści, w szczególności:
• sprzeciw wobec zmian podatkowych prowadzących do likwidacji 50-procentowych kosztów uzyskania przychodu w przypadku umów o dzieło (cel krótkoterminowy);
• zmiany w systemie prawnym prowadzące do uwzględnienia specyfiki zawodu artysty wizualnego (cel długoterminowy); Proponowane zmiany w prawie podatkowym wywołały szeroką dyskusję na temat kondycji życiowej artysty. Już pobieżna analiza sytuacji, dokonana m.in. przez Dorotę Jarecką w „Gazecie Wyborczej” (artykuł „Artysta pyta, jak żyć”), rysuje artystów jako grupę zawodową, która działa na marginesach systemu prawnego. W prawie brakuje rozwiązań, które uwzględniałyby specyfikę zawodu artysty;
• fakt istnienia Związku Polskich Artystów Plastyków, niereprezentowania przez Związek większości artystów decydujących o obrazie sztuki współczesnej i niepodejmowania działań mających na celu poprawę pozycji artysty.

Po raz kolejny stanęliśmy wobec problemu nieznajomości prawa: powszechna jest w środowisku sztuk wizualnych nieznajomość prawa i zawiłości systemu, w którym funkcjonują artyści. Okazuje się, że ani artyści, ani przedstawiciele innych powiązanych zawodów, jak kuratorzy, galerzyści, krytycy, dyrektorzy instytucji (zazwyczaj pracujący na etat), nie orientują się w sytuacji prawnej. By móc poczynić dalsze kroki, potrzebujemy rzetelnej analizy aktualnej sytuacji. Grupa Instytucje zaoferowała pomoc w przeprowadzeniu takich ekspertyz, które posłużą nam za punkt wyjścia:

1. Przebadania systemu prawnego w Polsce pod kątem sytuacji artysty, w szczególności systemu podatkowego, systemu ubezpieczeń społecznych i systemu ubezpieczeń zdrowotnych; Zależy nam w szczególności na odpowiedź na pytania: Które z obecnych możliwości rozliczeń podatkowych, ubezpieczeń zdrowotnych i emerytalnych są dla artystów najkorzystniejsze? Jak artyści mogą płacić podatki? Jak mogą się ubezpieczać? Czy w obecnym systemie są uprzywilejowani, czy przeciwnie – są obywatelami gorszej kategorii? Czy system prawny uwzględnia specyfikę zawodu artysty wizualnego?
2. Analiza porównawcza sytuacji artystów w Polsce i rozwiązań wykorzystywanych w innych, wybranych krajach (np. Niemcy, Francja, Wielka Brytania);
3. Związek Polskich Artystów Plastyków – jak działa, kogo reprezentuje, o czyje dba interesy.

Chcemy, aby ekspertyzy pozwoliły wypracować rozwiązania na przyszłość, zaproponować takie zmiany prawne, które poprawią pozycję socjalną artystów.

Po ostatnich spotkaniach grup Artyści oraz Instytucje, Sekretariat podjął decyzję o uczynieniu problemów, przed którymi stoją artyści, priorytetowym zadaniem Obywatelskiego Forum Sztuki Współczesnej. Tym samym Forum staje się platformą służącą rozwiązywaniu problemów artystów i reprezentującą ich interesy. Wydaliśmy też oświadczenie – stanowisko Forum w sprawie proponowanych przez rząd zmian podatkowych.

Obywatelskie Forum Sztuki Współczesnej